Mancini đã thành công mang đến lối đá pressing thông minh, kiểm soát hàng tiền vệ tốt và khả năng tấn công linh hoạt.
Đây là những chìa khóa quan trọng mang lại thành tích cao nhất cho tuyển Italia ở Euro 2020.
Roberto Mancini có thể nói là đã gặt hái được thành công trong mùa giả năm nay, khi đưa Ý đến một trong những thành tự lớn nhất mọi thời đại của bóng đá quốc tế, không những vậy, ông còn biến Ý trở thành một đội bóng có bản sắc rõ ràng và mới mẻ.
Nhìn lại quá khứ khi họ để thua 1-0 trước Bồ Đào Nha vào tháng 9 năm 2018 ở Nations League, mấy ai có thể tưởng tượng rằng, họ sẽ giành chức vô địch châu Âu? Bên cạnh đó thì việc Euro 2020 bị trì hoãn tới 12 tháng còn khiến cho thành tích này của Italia trở nên ấn tượng hơn bao giờ hết.
Dù cho Azzurri phải cần tới loạt đá luân lưu để có thể hạ gục tuyển Anh trong trận chung kết trên sân Wembley, công bằng mà nói thì cuối cùng tuyển Ý vẫn hoàn toàn xứng đáng với ngôi vương này.
Chủ nghĩa thi đấu thực dụng của tuyển Anh, đặc biệt là HLV Southgate được cho là khá giống với triết lý bóng đá của Ý, nhưng dưới thời của HLV Mancini, họ đã thành công áp dụng lối đá linh hoạt, là bước chuyển mình cực kỳ quan trọng để có được thành tích cực cao cho hôm nay.
Pressing thông minh, đa dạng hóa lối tấn công
Những pha tranh bóng quyết liệt và khả năng tỳ đè tốt gần như đã trở thành xu hướng chủ đạo trong bóng đá hiện đại. Mặc dù đây không phải là lối chơi phải có ở tất cả các đội, nhưng nhiều HLV giỏi nhất thế giới vẫn cố gắng triển khai đội hình như vậy, ở một mức độ nhất định.
Tại Euro 2020 năm nay, đây là sức mạnh cốt lõi của Italia – Pressing thông minh và có thể tạo nên nguy hiểm từ mọi tuyến.
Nhìn vào những số liệu thống kê, thì số đường chuyền trung bình mà tuyển Ý cho phép đối thủ của họ tạo ra khi tiến sâu vào đội hình phòng ngự của họ chỉ là 13. So sánh với 7 đội mạnh nhất tại giải đấu năm nay đều có khả năng đá pressing khá tốt, nhưng tuyển Ý vẫn có hiệu quả cao nhất.
Với 56 lần phản công, họ đã được so sánh với Đan Mạch nhưng Ý vẫn tự hào có 13 lần gây được áp lực lên khung thành đối phương, trong đó có 3 bàn thắng – điều đó cũng không có đội nào khác vượt qua.
Điều này cho thấy, trong khi các đội khác như Tây Ban Nha có thể đá chèn ép hơn, Ý mới là đội biết chọn thời điểm tốt hơn và có những điều chỉnh hợp lý hơn cho thế trận.
Đặc biệt là Ý vẫn đạt được sự ổn định cần thiết ở các tuyến. Với khoảng cách đội hình trung bình lên tới 42,9 mét tính từ khung thành của họ, đội hình phòng ngự của Italia được đánh giá là sâu hơn cả sáu đội khác, một yếu tố cực kỳ hợp lý nếu cân nhắc 2 hậu vệ cứng của họ là Giorgio Chiellini và Leonardo Bonucci đã không còn có thể duy trì thi đấu dưới yêu cầu tốc độ cao.
Dẫu vậy, lối đá pressing của tuyển Ý vẫn đạt được hiệu quả cao hơn bất cứ đối thủ nào ở Euro năm nay.
Khả năng kiểm soát thế trận
Nếu phải chọn một khu vực trong đội hình có tầm quan trọng nhất trong thành công ở Euro 2020 của Italia (nếu không tính đến sự xuất sắc của thủ thành Gianluigi Donnarumma), thì đó sẽ là khu vực giữa sân của họ.
Sự xuất sắc của bộ ba Nicolo Barella, Marco Verratti và Jorginho đã mang về một điểm tựa phòng ngự chắc chắn, đi cùng với đó là khả năng phát động tấn công nhanh cực hiệu quả.
Verratti là một cầu thủ biểu tưởng xuất sắc cho phong cách chơi bóng mà Mancini xây dựng cho tuyển Ý – với khả năng kiến tạo xuất sắc, cầu thủ này còn làm tốt hơn ở mọi nhiệm vụ mà một tiền vệ trung tâm toàn diện yêu cầu.
Verratti đã có nhiều đường chuyền quan trọng nhất (14) so với bất cứ một cầu thủ nào trong tại giải đấu và xếp thứ 4 về số đường chuyền thành công (87.1) và thứ 5 về số lần tắc bóng (4.0) trên trung bình 90 phút thi đấu.
Ngôi sao của Paris Saint-Germain đã thể hiện được khả năng lãnh đạo của mình ở tuyến giữa của đội tuyển, với số lần chạm bóng trung bình cho mỗi 90 phút thi đấu của anh là 23, đứng top 5 trên cả giải đấu, so sánh với chỉ số về Pedri với vị trí cao hơn từ 5-10 mét so với Verratti (47 lần chạm bóng), cũng làm nổi bật lên sự tiến bộ của anh.
Tuy nhiên, Veratti cũng không phải gồng gánh tất cả một mình – anh đã bỏ lỡ 2 trận đấu đầu tiên vì chấn thương. Chỗ trống của anh đã được Jorginho đảm nhiệm vô cùng thành công khi thi đấu ở trị trí tiền vệ kiến thiết lùi sâu, đã thực hiện 484 đường chuyền thành công, chỉ xếp sau Aymeric Laporte của TBN.
Trên hết, Jorginho đã cho thấy khả năng thiên bẩm của mình ở khâu đánh hơi cơ hội và phát động tấn công cho Italia, với 48 lần tở chức phản công, đứng top 2 trên cả giải.
Với sự tỏa sáng của hai cá nhân xuất sắc này, không có gì ngạc nhiên khi tuyển Ý đã dẫn đầu cho số đường chuyền thành công cao nhất, tạo tiền đề cho lối đá pressing hiệu quả cho ông Mancini.
Biến điểm yếu thành sức mạnh
Thực tế là Italia đã thành công dù không có một tiền đạo nào quá đặc biệt đã làm nổi bật lên sự hiệu quả của các vị trí khác trong đội hình.
Ciro Immobile đã được Mancini tin tưởng cho vị trí dẫn đầu hàng công. Anh đã có thể hiện khá tốt, với thành tích mang về 4 bàn thắng (2 bàn trực tiếp , 2 kiến tạo) chỉ xếp dưới Patrik Schick và Cristiano Ronaldo.
Tuy nhiên, cầu thủ của Lazio không có hệ số dứt điểm tốt trước khung thành khi chỉ sút trúng đích chỉ với 3/18 cơ hội được trao. Trong số những cầu thủ đã có ít nhất 10 cú sút, chỉ có 4 cái tên có độ chính xác thấp hơn Immobile (16,7%).
Nhưng thành tích của tuyển Ý quá trôi chảy nên điều đó cũng không thực sự quan trọng. Immobile là một trong 5 cầu thủ Italia đã ghi được 2 bàn thắng, điều mà không đội nào đạt được tại Euro kể từ khi Pháp đăng quang năm 2000.
Xa hơn nữa, Italia đã cho thấy sự linh hoạt thực sự trong lối tấn công. Họ đã ghi 10 bàn trong vòng cấm, đứng top 3 chỉ sau Tây Ban Nha và Anh, nhưng sự khác biệt là Azzurri cũng ghi 3 bàn thắng từ bên ngoài vòng cấm – kỷ lục mà không đội nào vượt qua được.
Liệu Italia có đủ tài năng để duy trì phong độ này và thiết lập nên một ‘triều đại’ mới trong nền bóng đá quốc tế, kể từ khi đội tuyển Tây Ban Nha vô địch Euro 2008, World Cup 2010 và cả Euro 2012 hay không còn là một câu hỏi. Nhưng chắc chắn rằng HLV Mancini với những bí quyết riêng của mình, đã mang đến một Italia bứt phá cho mùa Euro năm nay.